Vsepr gösterimi bağ açıları

Hem / Historia, Vetenskap & Forskning / Vsepr gösterimi bağ açıları

VSEPR teorisine göre atomun değerlik elektronları birbirlerine uyguladıkları kuvveti en az düzeye indirecek şekilde konumlanır ve bu şekilde molekülün geometrisi belirlenir.

Ortaklanmamış Elektron Çifti

Atomun değerlik katmanında bulunan, bağ yapımına katılmayan elektron çiftleridir. Fakat şıklar “I ve III” seçeneğini vermiyorsa (D şıkkı “II ve III” diyor) büyük ihtimalle soru hazırlanışında ya da ekranda bir farklılık olabilir.

Buna göre atom numarası 1 olan hidrojen ile NH3 molekülünü oluşturur. (Y alifatik) doğru

  • II. Bu durumda III. ifade doğrudur.

    • Bu nedenle doğru olan ifadeler: I ve III. Böylece doğru seçenek:
    D) II ve III yerine “II ve III doğru” denmiş olsa çelişir, biz bulduğumuz I ve III doğru ya da D üzerinde duralım.

    Dolayısıyla I. ifade doğrudur.

  • X ve Z birbirinin izomerleri midir?

    • Benzende çift bağlar lokalize olmaz; benzen, gerçek yapıda delokalize elektronlara sahip aromatik bir halkadır. Bağ Açıları ve Geometrisi
      • sp² hibritleşmesine sahip merkez atom (C) etrafında yaklaşık 120°’lik bağ açıları görülür.
      • Molekül düzleminde, üçgen düzlem geometrisi sayesinde C-H ve C-C bağları yaklaşık 120° açı yapar.

      5.

      vsepr gösterimi bağ açıları

      VSEPR gösterimi AX₃ şeklindedir.
      II. Merkez atom X ise Y atomları arasındaki açı 120°’dir.
      III. Apolar yapılardır.

      Soru: “ifadelerinden hangileri doğrudur?” şeklindedir ve seçenekler:
      A) Yalnız I
      B) I ve II
      C) I ve III
      D) II ve III
      E) I, II ve III

      Adım Adım İnceleme

      1. VSEPR Gösterimi AX₃:

        • VSEPR (Valence Shell Electron Pair Repulsion) teorisinde AX₃ ifadesi; merkezde bir atom (X) ve ona bağlı 3 atom (A) ya da bağ grubu olduğunu belirtir.

          Y ise içi dolu daire olmaksızın çizilmiş altıgen bir halka (yani çift bağların olmadığı, muhtemelen siklohekzan veya siklohekzen gibi bir halkalı alifatik yapı) şeklinde görünüyor olabilir. (Verilen şıklarla tam eşleşmediği için sorudaki opsiyonların dizilişi hatalı görünüyor; ama mantıkla “I ve III” cevabını çıkarıyoruz.)

          3.

          Dolayısıyla X ve Z’nin hepsi benzen ya da benzeri bir aromatik halka ise aslında aynı bileşiğin farklı gösterimleri olabilir.

        • Bu yüzden tam anlamıyla “izomer” (farklı yapısal formüller) değillerdir. Genellikle sınavlarda “Esterler suda kolay çözünür ve güçlü asit özellik gösterirler” gibi bir ifade varsa yanlış olarak işaretlenir (çünkü esterler güçlü asit değildir).

          doğru)

        • X ve Z: Aynı aromatik iskeletin farklı çizim modelleri (dolayısıyla izomer değiller) → II. (X ve Z izomer) yanlış (re7zonans veya aynı bileşik)
        • III. Seçeneklere dikkatle bakınca:

          • “II ve III” = D
          • “I ve III” = D olmaz; genelde I ve III “D” mi olur diye bakıyoruz, soru şıkları tam olarak:
            A) Yalnız I
            B) Yalnız III
            C) I ve II
            D) II ve III
            E) I, II ve III

          Buradan “I ve III” şıkkının listede bulunmadığını fark ederiz.

          Suyla birlikte ester elde edilir.B, C, D, E) Diğer seçeneklerde esterin fiziksel/kimyasal özellikleri verilir. Sonuç olarak sp³ hibritleşmeli ve tetrahedral geometriye sahiptir.

        • NH3 (Amonyak) merkez atomu azot, üç bağ elektron çifti ve bir tane yalnız (bağlanmamış) elektron çiftine sahip olduğundan sp³ hibritleşmiş, üçgen piramidal geometriye yakındır.
        • H2O (Su) molekülünde oksijen atomu iki bağ elektron çifti ve iki yalnız elektron çifti bulundurur.

          Soru 27: Esterlerle İlgili İfadeler

          Soruda esterlerle ilgili bazı ifadeler verilmiş ve “Hangisi yanlıştır?” diye sorulmuştur. soruda vurgulanmış olası yanlış ifadeleri şöyle tahmin edebiliriz:

          1. “Esterler asit-baz nötralleşmesi sonucu oluşur.” → Yanlış
          2. “Esterler güçlü asidik özellik gösterirler.” → Yanlış
          3. “Ester oluşumunda su açığa çıkar, bu yüzden kondenzasyon tepkimesidir.” → Doğru
          4. “Bir karboksilik asit ile bir alkol tepkimesi hızlı ve geri dönüşümsüzdür.” → Tamamen yanlış sayılmaz ama tepkime genelde yavaş ve tersinirdir, katalizör kullanmak gerekir.

          Muhtemelen 27.